ئازادیی ئایین و باوەڕ مافێکی بنەڕەتیی مرۆڤەکانە و گرنگییەکی زۆری بۆ تاک و کۆمەڵ بە گشتی هەیە. ئەم ئازادییە تەنیا لە مافی پەرستندا کورت نابێتەوە، بەڵکە بەردی بناغەی کۆمەڵێکی دادپەروەر، ئاشتەوا و پێشکەوتووە و لە ماددەی ١٨ی جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی مرۆڤدا ئاماژەی پێ دراوە.
لێرەدا گرنگە ئاماژە بە هەندێک لە سوودە سەرەکییەکانی بدەین:
１-پاراستنی شکۆ و سەربەخۆیی تاک
بەبێ هەبوونی ئەم ئازادییە، مرۆڤەکان ناتوانن شکۆ و سەربەخۆیی خۆیان بپارێزن، بە تایبەت لەو کۆمەڵگانەدا کە دەمارگیرییەکی ئایینی زەقتر هەیە، دەکرێ بەردەوام تووشی سەرکۆنە و سووکایەتی و ڕەتکرانەوە ببن، ئەمەش هەستی نامۆبوون و شکان لای باوەڕدارانی ئایینێکی دیاریکراو دروست دەکات و وایان لێ دەکات، بیر لە جێهێشتنی زێدی خۆیان بکەنەوە و چیتر هەست بە پارێزراوی نەکەن.
２-دروستبوونی گیانی لێبووردەیی و تێگەیشتن
بە درێژایی مێژوو کۆمەڵگەکان، ئایین و نەریت و کولتووری جیاوازییان لەخۆ گرتووە. لە هەندێ قۆناغدا پێکدادانی توند لەنێوان ئایینەکاندا دروست بووە و لە هەندێ قۆناغی تریشدا، هەنگاو بەرەو ئاشتییەکی ڕێژەیی نراوە. ئازادیی ئایین و باوەڕ پردی دروستبوونی لێکتێگەیشتن و گیانی لێبووردەییە لەنێوان ئایینەکاندا. بە دەستەبەربوونی ئەم ئازادییە، باوەڕدارانی ئایینە جیاوازەکان، نەک تەنیا بە گیانێکی لێبووردەوە دەکرێ یەکتری قبووڵ بکەن، بەڵکە دەکرێ بیکەنە هەوێنی پێکەوەنانی کۆمەڵگەیەکی تەبا و دادپەروەرتر.

３-پاراستنی مافی کەمینەکان
ئازادیی ئایین و باوەڕ وەک قەڵغانێک وایە بۆ کەمینەکان. باوەڕدارانی کەمینە، هاوشانی زۆرینە، بەشێکی گرنگن لە بونیاد و فەرهەنگی کۆمەڵگە و نەتەوەیەک و مافی خۆیانە کە ئازادانە پەیڕەوی لە سرووتەکانیان بکەن، جا چ بە تەنیا بێت، یان بە کۆمەڵ، چ لە شوێنە گشتییەکاندا بێت، یاخود تایبەت. توندوتیژی و ڕەتکردنەوە و جیاکاریکردن بەرانبەریان، تەنیا پێشلێکردنی مافێک نییە، بەڵکە هەوڵدانە بۆ سڕینەوەی مێژوویەک و لەناوبردنی ناسنامەی ڕەسەنیان.
４-هاندانی بیرکردنەوەی ڕەخنەگرانە
کۆمەڵگەکان بەبێ ڕەخنەکردن، پرسیارکردن و تێفکرین ناتوانن پێش بکەون. ئازادیی ئایین و باوەڕ هاندەرێکە تا مرۆڤەکان  سەرلەنوێ سیستەمە باوەڕییەکان بخەنە ژێر پرسیارەوە و بەهای نوێ بەرهەم بهێنن و سەرئەنجام جۆرێک لە گەشەسەندنی فکری دروست ببێت. بەبێ ئەم ئازادییە، کۆمەڵ لە ڕەوتی پێشکەوتنخوازانە دادەبڕێت و هەر بە چەقبەستوویی دەمێننەوە و توانای خۆگونجاندن و نوێبوونە لەدەست دەدات.